Monday, November 25, 2013


PENGAP SENENTANG SIDA SENGALANG BURUNG MENDING KA BURUNG

Tu Pengap orang Balau. Kelia sida dibai Raja Brooke ngalahka sida Ngumbang, sida Ason enggau sida di Batang Ai ti bisi angkat ngelaban Raja Brooke. Tu sejarah ti nadai tau dikenggaika kitai. Sida orang Scotland kelia bendar amai meh bekayau enggau orang English. Tang semua pengawa nya ditulis sereta dipelajarka  sida magang laban nya History, ku sida. Ba genteran ditu Sengalang madahka burung jai enggau burung manah.  Orang kelia ngangau ka mentua "Bapa" lalu mentua ngangauka sida "apai uchu"
Genteran tu  diambi ari bup aku, PENGAP GAWAI KELINGKANG NEMPALAI KASAI ti tengan dichelak lalu disangka keluar ujung Bulan Duabelas tu ila.



Bu nusu menalu,
Baru midung di rapi kampung,
Bala sida Bekubu ti ngetu,
Nyau bebai mending ka burung.

Belawa Ketupung ka lempa pala langgung,
Lalu ninga ketupung beterantang di punggang arung.
Lalu beguai iya pulai ngagai mentua iya
Lai Bejambai Sengalang Burung
Ngagai tisi nenalan landung,
“Ketupung  bisi aku ninga dia tadi, bapa.
Kali tau ka burung bala kitai ti deka ngeranggai senawai leka nibung
Ngagai Batang Menyang Ulu Lemujong?”

“Uh! Nya nadai tau apai uchu .
Nya ga burung tamang nuan, burung tengkelak!
Baka nya sekali-kali  burung sida kelia
Di Lemenyang Batang  Lemujong
Sida ti ka nyerang ngagai Batang Balau Chundung,
Kera empai datai di Batang Balau Chundung,
Sida bebadi mati ilang pumpung, tua' sida Lemujong,
Beserenggung alam kampung beban ka rarung ngerakup kayu.”

Lalu belawa Bujang Berangai ka lempa tanah nyadai,
Datai dia tedinga ka beragai,
Lalu madah ka  mentua iya Lang Banda Sengalang Nyakai.
“Beragai bisi aku tedinga dia tadi bapa,
Tau nya ka burung kitai ti ka ngerampas kemantan panas
Ngagai sida Kayan Kenyah Long Linei?”

“Uh! Nya nadai tau, apai uchu,” pia ku jaku Lai Bejambai,
“Nya burung tamang nuan, burung tampak.
Baka tu sekali-kali burung  sida  Menyang Batang Entabai,
Ti ka nyerang kitai ngagai Batang Balau Nyuntai,
Lapa sida bedau datai ditu, dudi sida nyerang,
Ngalah ka rumah kitai nyampau pemanjai,
Dulu sida Entabai bebadi mati  ilang parai di tunggul tuai,
Nya ga nguai ka sabak luntai sida indai Embai.”

Balawa Kutuk ka lempa punggang teluk, “Kutuk bapa!”
“Uh! Nya nada tau, apai uchu,” pia ku Lai Nyakai Lang Benguk.
“Nya ga burung tamang nuan, burung bebanchak!
Enti pia, midung nuju gembi tajar bediri,
Ubah lengkan rendai renayan;
Ditu  apai uchu, burung enggai bebunyi,
Aram kitai angkat pindah palan.”

Udah retih kayu bekalih,
Nuju legai di langgai sungai
Sida ti mending ka burung bedau bulih,
Lalu mupuk angkat bejalai.

Nyau begerunyu bala buntu nunda kayu tebang ka jamban.

Orang ti dulu manggai di lengkap endur kesindap angkat begelih.
Nyau manggai di emperan endur sengayan bebung bebintih.

Baru tepanggai di lembang balai kendawang
Bebau sinang manchak idung;
Baru manggai di lempa balai sawa muka sengkilung.

“Ditu bu, apai uchu, menalu nusu,
Nuju midung di rapi kampung.”
Bala sa Bekubu ti ngetu,
Sengalang Burung nyau mending ka burung.

Lalu bejalai kera Lang Bejambai ka lempa tanah nyadai.
Dia tepeda ka lachau kuai, dua iku begagai betiti ragai daun wi.

Bejalai Lang Laut ka tanah lembut.
Dia tedinga ka sabut enta dedikut mati menchaie.

Bejalai ga Apai Migu ka lempa tanah munggu,
Dia iya tedinga ka dundun nyedu enta deduru
Munyi ti mutung geru batang rekung.

Bejalai Bejambai Lang Menari ka lempa tanah tisi
Begulai enggau Apai Manggie,
Dia tedinga ka bali api nyampau penyadi
Bunyi ti betiti bentali tulang perabung.

“Retih midung di junggur kampung,
Udah bulih burung, nama ti enggau ngerempung?”

Baru bejalai sida Lai Bejambai Entebunau Labang
Ka lempa tanah lembang,
Dia tepeda ka beruang tak jejagang,
Pulai nyengkubang bukang sida Menyang
Tumbang berawai ka bentang tajau menaga .

Baru bejalai Sengalang Burung ka lempa tanah langgung,
Dia tepeda ka remaung tak rerenjung pulai bedunjung bukang mensia.

Midung di rapi kampung,
Nuju lengkan renai renayan.
Udah sida ngerempung ka burung,
Betubuh pulai ka palan.

“Badas, apai uchu, burung kitai dipandung laba.
Mimpi kitai sigi ngasi, aku’ ka bisa, naka pengena, apai uchu,
Bunyi ka kiba, kingka ka kanan,
Burung tu mali rampung, batang jalan.

Baka tu meh niang Apai Tali kelia
Iya ti ka nyerang ka Batang Ulu Ai, ka ngayau mansang kediri,
Ma kita enda nanga Apai Tali, nyau nadai alah bai isi seladan?

Baka tu meh burung niang Apai Rabai kelia,
Iya ti ka nyerang ka Batang Ulu Entabai,
Ti ka ngayau nadai bebala besai,
Ma kita enda ninga Apai Rabai, bulih amai,
Barat berangai penuh langkan?

Baka tu meh burung Empati kelia akan,
Ti ngerampas leka begumba, balang begigi,
Ma kita enda ninga Empati, ti bebadi mungkal bedilang?

Nga Ginti kelia baka tu meh burung,
Iya ti ngerampas buah gemiah rarah balang bengeli,
Ma kita enda ninga Ginti, bulih sigi, ngambi dengah orang?”

Udah midung junggor kampung,
Nuju legai di langgai sungai.
Udah sida mending ka burung,
Betubuh angkat bejalai.

1 comment:

  1. Nama kabuah gawai kalingkang tu disebut ngau nempalai kasai? Entike Masing, nempalai kasai tu tikas timang ti pemadu dudi alu pautu dikesohke maya begawai amat ba tikas ti tinggi mega. Ulih nuan nerangka tu?

    ReplyDelete